Wachtposten
Observatiepost
Op veel vliegbases en op enkele andere terreinen van de Koninklijke Luchtmacht staan kleine betonnen wachtposten, ook observatieposten of vliegveldverdedigingsposten genoemd. Ze zijn gebouwd tussen 1978 en begin jaren '90.
De wachtposten bestaan uit prefab gewapend betonelementen en zijn er in vier verschillende typen. Een deel is half ingegraven in de grond of in een wal. Sommige hebben camouflagebeschildering. Binnen is een schrijfplankje en liggen vaak nog de houten vlonders op de vloer.
Wachtpost bij de entree tot het munitieparkop Vliegbasis Soesterberg. Foto: Sandra van Lochem
Half ingegraven wachtpost naast een van de voormalige startbanen op Vliegbasis Soesterberg. Foto: Sandra van Lochem
Vliegveldverdediging
Deze observatieposten zijn het gevolg van extra maatregelen die na de Zesdaagse Oorlog (1967, tussen Israël en buurlanden) op NAVO-vliegvelden en op een aantal andere luchtmachtcomplexen genomen werden voor betere bescherming tegen verrassingsaanvallen.
Behalve betonnen vliegtuigshelters en commandobunkers verschenen toen ook deze kleine wachtposten, die vooral langs de rand van vliegbases en rond extra beveiligde terreindelen daarbinnen (Restricted Area's) zijn geplaatst.
Wachtlopen
In deze wachtposten hielden militairen, vaak dienstplichtigen, de wacht. Het was niet echt een populaire klus, het bestond uit kijken en vooral lang wachten. Verbinding met de basis hielden ze met een veldtelefoon, vaak is er nog een metalen paaltje in de buurt van de wachtpost dat hieraan herinnert.
Deze wachtposten zijn kleine maar goed herkenbare herinneringen aan de nabijverdediging van de luchtmachtterreinen tijdens de Koude Oorlog. De beste plek om zulke wachtposten te bekijken zijn de voormalige vliegbases Soesterberg en Twenthe.
Experimentele wachtpost op Vliegbasis Gilze-Rijen, 1978. Bron: NIMH
Bronnen
Archief- en veldonderzoek.
