luchtwachttorens | Korps Luchtwachtdienst | KLD | 1950-1968
MUD-palen | Mijnenuitkijkdienst | MUD | 1949-1974
S-bunkers | ABC-dienst Bescherming Bevolking | BB | 1968-1986
Laatst gewijzigd: 12-3-2023
Nieuw boek: Luchtwachttorens uit de Koude Oorlog
- Het complete boek over alle luchtwachttorens in Nederland
- Militair én wederopbouwerfgoed in historische, landschappelijke en maatschappelijke context
- Verhalen, fotografie en inventarisatie van een vergeten verdedigingssysteem uit de Koude Oorlog.
- Een eerbetoon aan de bijna 300 torens die in Nederland hebben gestaan én hun vrijwilligers!
€ 49,95 | ISBN 978-94-6208-690-6 | auteur Sandra van Lochem | 400 pagina's | 650 afbeeldingen kleur en zww | hardcover | 22 x 32 cm | nai010 uitgevers | vormgeving Beukers Scholma
Het boek is te bestellen bij nai010 uitgevers en ook verkrijgbaar via alle boekhandels: https://www.nai010.com/nl/publicaties/luchtwachttorens-uit-de-koude-oorlog/246008
Meer informatie op pagina boek luchtwachttorens
Information about the book in English and summary, click here
Luchtwachttoren in 1954. Bron Nationaal Archief
60 jaar Cubacrisis | Koude Oorlog Weekend 2022 groot succes
Meer dan 50 Koude Oorlog locaties waren op zaterdag 22 en zondag 23 oktober 2022 voor 1 keer open! De aanleiding was 60 jaar Cubacrisis. En met de zorgwekkende situatie in de Oekraïne is de Koude Oorlog actueler dan ooit. Commandoposten Bescherming Bevolking, atoomschuilkelders, PTT-bunkers, voormalige militaire vliegbases en nog veel meer. Er waren rondleidingen en activiteiten als fietstochten. Zendamateurs maakten verbinding met Koude Oorlog locaties elders in Nederland alsof we 60 jaar teruggingen in de tijd. Het Weekend was een mooi initiatief van Stichting Cultureel Erfgoed Koude Oorlog (CEKO).
Een recordaantal van 11 luchtwachttorens was dat weekend te bezoeken en beklimmen.
Foto: Omroep Zeeland
Gekleed in een authentiek luchtwachtuniform ontvangen oud-luchtwachter Arsène Cuelenaere en torenbeheerder Ronald de Croock de bezoekers in Eede (Zeeland). Bekijk hier artikel en video van Omroep Zeeland:
Koude Oorlog uitkijkdiensten
Netwerk van luchtwachtposten. Bron VPRO/Vizualism/S. van Lochem
Tijdens de Koude Oorlog (1948-1991), hield de dreiging van een Sovjetaanval en een kernoorlog het westen decennialang in zijn greep. Om voorbereid te zijn op een Russische aanval ontstonden in Nederland twee militaire uitkijkdiensten, het Korps Luchtwachtdienst (KLD, 1950, Luchtmacht) en de Mijnenuitkijkdienst (MUD, 1949, Marine). Beide diensten hielden het ‘Russische gevaar’ goed in de gaten. Onderdeel van de civiele verdediging zijn de S-bunkers en hoge S-meetposten van de ABC-dienst van de Bescherming Bevolking.
Korps Luchtwachtdienst
Post 3T3 Nieuw Namen (Z). Foto S. van Lochem
Het Korps Luchtwachtdienst (KLD) is opgericht in 1950 en was onderdeel van het Commando Luchtverdediging van de Koninklijke Luchtmacht. Vrijwilligers van het KLD keken over het hele land uit naar laagvliegende vijandelijke indringers. Het KLD bouwde tussen 1951 en 1955 een netwerk van 276 hoge uitkijkposten verspreid over het hele land.
Zie verder pagina luchtwachttorens
Mijnenuitkijkdienst
MUD-paal Vlissingen Nollehoofd (Z). Foto S. van Lochem
De Mijnenuitkijkdienst (MUD) is opgericht in 1949 als onderdeel van de Koninklijke Marine. Dienstplichtige mijnenwachters van de MUD keken bij haveningangen en langs grote waterwegen aan de kust uit naar de waterzuil (minesplash) van in het water gedropte mijnen. De MUD zette een systeem van circa 245 uitkijkposten op langs vier belangrijke waterwegen.
Zie verder pagina MUD-palen
S-bunkers ABC-dienst Bescherming Bevolking
S-bunker bij luchtwachttoren Eede (Z). Foto S. van Lochem
Een S-bunker is een kleine ondergrondse betonnen schuilbunker van de ABC-dienst van de Bescherming Bevolking uit de jaren '60 van de Koude Oorlog. Deze bunkers, S-bunkers of beschermd onderkomen genoemd, stonden naast enkele hoge meetpunten van de ABC-dienst van de Bescherming Bevolking. Zo'n meetpunt heette een Stationaire meetpost of afgekort S-meetpost of S-post, vandaar de naam S-bunker.
De Bescherming Bevolking (1952-1986) was geen militaire maar civiele verdediging. Het viel onder het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Zie verder pagina S-bunkers