publicaties | downloads
Boeken
Nieuw: Luchtwachttorens uit de Koude Oorlog
Uitgebreid overzichtswerk met complete catalogus van alle 276 luchtwachttorens. Lees meer
Rats, kuch en elektronen
In het boek Rats, kuch en elektronen, een militaire loopbaan tegen de achtergrond van de Koude Oorlog beschrijft oud-beroepsmilitair Rob Rijntalder zijn betrokkenheid bij de voorbereiding van de landsverdediging tijdens de Koude Oorlog, met name op het gebied van communicatiesystemen (verbindingen).
Met zaken die toen dikwijls als ‘geheim’ waren geclassificeerd, gunt hij de lezer een blik achter de schermen van de verdedigingsvoorbereiding in die periode. In 1964 werkte hij tijdens inkrimping van het Korps Luchtwachtdienst aan herinrichting van de communicatievoorzieningen in de twee overblijvende luchtwachtcentra. In de jaren zeventig is hij enige jaren werkzaam in de sector opleidingen. Op humoristische wijze beschrijft hij zijn functie bij de opleidingseenheid in Ede in een nog feodale bestuursstructuur. Kortom een boek met een blik achter de schermen van een rijk en geschakeerd leven als (oud-)beroepsmilitair. Verkrijgbaar bij Boekscout
Als de Russen komen
Het boek Als de Russen komen gaat over de Koude Oorlog in Nederland tussen 1949 en 1989. Over de oprichting van de NAVO, de luchtverdediging en het uitkijken naar vliegtuigen vanaf luchtwachttorens, dienstplicht voor volk en vaderland, de kruisrakettenkwestie en de protesten ertegen: liever een Rus in de keuken dan een raket in de tuin! Sandra van Lochem schreef er een hoofdstuk over luchtwachttorens in. Te bestellen via elke boekwinkel, uitgave WBooks.
Schuilen in Den Haag
Het boek Schuilen in Den Haag: Erfgoed van de Koude Oorlog geeft een overzicht van militair en civiel erfgoed in den Haag. Aan de orde komen onder andere noodzetels van ministeries en de Bescherming Bevolking. Met een bijdrage van Sandra van Lochem over luchtwachttoren Scheveningen. Uitgeverij De Nieuwe Haagsche 2017
Koude Oorlog #1
De bundel Koude Oorlog #1: politiek - diplomatie - oorlog - mens & maatschappij - spionage bevat artikelen over de Koude Oorlog van verschillende auteurs. De Koude Oorlog heeft zijn actualiteit herwonnen. Met de oplopende spanningen tussen het Rusland van Poetin en het Westen is een oude tegenstelling weer actueel geworden: de Koude Oorlog. In deze bundel staan we stil bij deze even interessante als recente geschiedenis. Het boek bevat een hoofdstuk over luchtwachttorens en Korps Luchtwachtdienst. Uitgeverij Aspekt 2017
Het verhaal van een paal
In 2002 verscheen het boekje Het verhaal van een paal, Mijnengevaar in de Westerschelde. Het vertelt in het kort verhaal van de Mijnenuitkijkdienst (MUD) in de Koude Oorlog 1949-1974. Door Hans Sakkers en Johan den Hollander 2002. Uitgave 2002, 40 pagina's, zwart-wit. Nog verkrijgbaar voor 10 euro incl. verzendkosten bij J. den Hollander. Hier te bestellen
Luchtwachttorens in Nederland
In 1989, al weer 33 jaar geleden, verscheen het eerste boekje over luchtwachttorens: Luchtwachttorens in Nederland, Industrieel erfgoed uit de Koude Oorlog. Door Hans Sakkers en Johan den Hollander. Uitgave 1989, 32 pagina's, zwart-wit, nog verkrijgbaar voor 10 euro incl. verzendkosten bij J. den Hollander. Hier te bestellen
Artikelen
Militaire sporen in de duinen bij Scheveningen
In het artikel Dansen en duinschade bij Het Witte Kasteel: militaire sporen in de Oostduinen schrijft Sandra van Lochem over restanten uit de Tweede Wereldoorlog én uit de Koude Oorlog (luchtwachttoren Scheveningen) in de Oostduinen bij Den Haag/Scheveningen. Verschenen in tijdschrift Holland's Duinen van Dunea, nr. 77, 2020. Download artikel hier of download hele tijdschrift hier
Onopvallend turen naar de Russen
In het artikel Onopvallend turen naar de Russen, Koude Oorlog luchtwachtposten op gebouwen brengt Sandra van Lochem de nog onbekende andere helft van de luchtwachttorens voor het voetlicht. Artikel verschenen in Tijdschrift voor Historische Geografie 2019-1. Download artikel hier
Gelijktijdig zijn de bijbehorende locaties verschenen op de online Kaart van verdedigingswerken van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Luchtwachttoren ‘Anna Jacoba’
Een verdwenen luchtwachttoren centraal in het artikel Herinneringen aan de Koude Oorlog: luchtwachttoren ‘Anna Jacoba’ .
Sandra van Lochem belicht de historie van de luchtwachttoren 'Anna Jacoba' op Sint Philipsland, Zeeland. In Cronicke van den lande van Philippuslandt, 19(32), Heemkundekring "Philippuslandt", pp. 36-41. Download artikel hier
De wil van de Alkmaarder
In het artikel De wil van de Alkmaarder. Alkmaar in de Koude Oorlog schrijft
Dominic Schijven over het onderzoek van Rutger Noorlander naar de Koude Oorlog in Alkmaar. Verschenen in Noordhollands Dagblad 30-7-2019. Download artikel hier
De luchtwachttorens in Midden-Limburg en één waarneming
Frans Schreurs ging voor dit artikel De luchtwachttorens in Midden-Limburg en één waarneming op onderzoek uit en scheidde feit en fictie over dat ene Russische vliegtuig dat in 1958-59 waargenomen zou zijn, maar toch niet Russisch bleek te zijn. Verschenen in Jaarboek van Heemkundekring Echter Landj nr. 14, 2017. Download artikel hier
Schuilen voor het onbekende gevaar
In het artikel Schuilen voor het onbekende gevaar, Overblijfselen van de Koude Oorlog in Noord-Holland schrijven Colette Cramer en Rutger Noorlander over hergebruikte Duitse bunkers, luchtwachttorens, Bescherming Bevolking en overheidsnoodzetels in Noord-en Zuid-Holland. Verschenen in Historisch Tijdschrift Holland 2018-4. Download artikel hier
De toren bij de Prins Willemberg
Jos Leeman schreef in het artikel De toren bij de Prins Willemberg over luchtwachttoren Dieren. Verschenen in Ambt & Heerlijkheid, periodiek van de oudheidkundige kring Rheden en Rozendaal 2014-3. Download artikel hier
Turen naar de Russen: het Korps Luchtwachtdienst in Groningen
Het Korps Luchtwachtdienst in de provincie Groningen staat centraal in het artikel van Sandra van Lochem Turen naar de Russen: het Korps Luchtwachtdienst in Groningen. Verschenen in Historisch Jaarboek Groningen 2016, het jaarboek van Vereniging Stad & Lande. Download artikel hier
Het raadsel van luchtwachttoren Ens opgelost
De uitkijktoren bij Ramspol in de Noordoostpolder is géén luchtwachttoren, blijkt uit het artikel Het raadsel van luchtwachttoren Ens opgelost. Sandra van Lochem beschrijft de historie van twee uitkijktorens bij Ens, uitzichttoren Ramspol en de 'echte' luchtwachttoren bij Ens. verschenen in Saillant 2015-2, het tijdschrift van Stichting Menno van Coehoorn. Download artikel hier
Codenaam 'Karel 1' (Urk)
Lub van den Berg dook met dit artikel Codenaam 'Karel 1', De toren van het (semi-geheime) Korps Luchtwachtdienst op Urk in de geschiedenis van luchtwachttoren Urk. Verschenen in Urker Volksleven 2016-2. Download artikel hier
Als de Russen komen (MOB Nieuw-Balinge)
Voormalig Koude Oorlog munitiemagazijndepot Nieuw-Balinge in Drenthe is het onderwerp van het artikel Als de Russen komen, Rijksmonumentaal munitiedepot in Drenthe zoekt nieuwe gebruiker. Door Sandra van Lochem, verschenen in nationaal magazine MONUMENTAAL, www.monumentaal.com. Download artikel hier
Weerspiegeling van spanning en dreiging
Rutger Noorlander schreef het artikel Weerspiegeling van spanning en dreiging, Militair erfgoed van de Koude Oorlog in Den Haag over sporen van de Koude Oorlog in Den Haag, verschenen in Erfgoedmagazine 2017-7/8. Download artikel hier
Molenrompen militair ingezet tijdens Koude Oorlog
Over luchtwachtposten ingericht op molens zonder wieken verhaalt dit artikel Uitkijken naar vliegtuigen: Molenrompen militair ingezet tijdens Koude Oorlog. Door Sandra van Lochem, verschenen in Tijdschrift Molens, Vereniging De Hollandsche Molen 2016-6. Download artikel hier
Luchtwachttorens, zeldzaam Militair erfgoed uit de Koude Oorlog
Een van onze eerste artikelen uit 2003 over het luchtwachttorens, uit de begintijd van ons onderzoek naar luchtwachttorens. Door Sandra en Henk van Lochem. Verschenen in Saillant 2003-2, het tijdschrift van Stichting Menno van Coehoorn. Download artikel hier
Bouwplaten
Luchtwachttoren als bouwplaat
Artikel over de modelbouwplaten van luchtwachttorens van Lex Tempelman. Door Eef Smitshuysen, in De Modelbouwer 2018-7. Download artikel hier
Bouw je eigen luchtwachttoren
Lex Tempelman ontwierp kartonnen bouwplaten van luchtwachttorens in 5 verschillende hoogten.
Te bestellen bij TeBo (Tempelman Bouwplaten)
- type 4.80 op bunker (Strijensas), schaal 1:72
- type 10.50 (Schoonebeek-Drenthe en Linne/Monfort-Limburg), schaal 1:87 (H0) en schaal 1:100
- type 19.62 (Koewacht-Zeeland), schaal 1:87 (H0) en schaal 1:100
- type 31.02 (Nieuw-Loosdrecht-Noord-Holland, de hoogste toren), schaal 1:72
Te bestellen bij Het Groninger Landschap
- type 13.92 (Warfhuizen, Groningen), schaal 1:87 (H0)
