Luchtwachttorens in Nederland
Erfgoed uit de Koude Oorlog

activiteiten | openstelling


Activiteitenagenda


Lezing Hellevoetsluis: Luchtwachttorens en hun rol in de luchtverdediging in de beginjaren van de Koude Oorlog

Datum:12-04-2023
19:30

Lezing en korte film In 1953 verscheen op een Duitse geschutsbunker type R 612 in de haven van Hellevoetsluis een militaire uitkijktoren van ruim 12 meter hoog. Deze luchtwachttoren, codenaam Gerard 3, behoorde tot een netwerk van 276 uitkijkposten uit de Koude Oorlog. Op de toren speurden vrijwillige luchtwachters uit naar laagvliegende vijandelijke vliegtuigen, die laag onder de radar verwacht werden.
Het vliegtuigspotten was van korte duur. Het waarnemen met oog en oor achterhaald was midden jaren ’60 al achterhaald. Funderingsresten op de bunker herinneren nog aan de in 1967 gesloopte toren.

Historisch geograaf Sandra van Lochem interviewde meer dan 100 oudgedienden, mannen én vrouwen en schreef een uitgebreid boek over de luchtwachttorens, hun rol in de luchtverdediging en de verhalen van de mensen achter het uitkijknetwerk. Tijdens de lezing gaat ze in op de restanten in Hellevoetsluis (met veel oude foto's), de relatie met de radarstations, en de inbedding in de (NAVO)-luchtverdediging. Ook wordt een korte historische film over het Korps Luchtwachtdienst getoond.

Ook in 2017 verzorgde Sandra van Lochem voor Stichting Verdedigingswerken Hellevoetsluis een lezing over dit onderwerp. Nu na jarenlang onderzoek het ‘grote boek’ van alle luchtwachttorens is verschenen is het tijd voor een update: het complete verhaal en nieuwe onderwerpen, zoals samenwerking met de radarstations en met de Bescherming Bevolking. Met unieke niet eerder vertoonde ouds foto's van luchtwachttoren Hellevoetsluis.

Het boek ‘Luchtwachttorens uit de Koude Oorlog’, door Sandra van Lochem, nai010 uitgevers, ISBN 978-94-6208-690-6,400 pag, rijk geïllustreerd met 650 afbeeldingen kleur en zww, is verkrijgbaar via alle boekhandels.

Plaats: Kazerne Haerlem, Plein Fort Haerlem, Hellevoetsluis
Datum en tijd: Woensdag 12 april 2023, 19:30 - 21:30 uur
Meer info: Stichting Verdedigingswerken Hellevoetsluis, https://fronttaal.info/



Terug naar overzicht


De twee excursies samen met het Nationaal Militair Museum naar de gerestaureerde F-100 Super Sabre en het restant van luchtwachttoren Soesterberg op militair terrein De Vlasakkers in november 2022 waren een succes. Najaar 2023 misschien in de herhaling!




Regelmatig opengesteld


Tip: Luchtwachttoren Rossum

De liefhebber van luchtwachttorens kan dagelijks terecht op de vrij toegankelijke luchtwachttoren Rossum.
Locatie: op fort (Nieuw) Sint Andries, Waaldijk, Heerewaarden (Gl). Zie 
openingstijden

 Foto S. van Lochem


Luchtwachtpost op museum fort Pannerden

Locatie: op Fort Pannerden, Waaldijk 1, 6686 MV Doornenburg (G).
Onderdeel van Museum Fort Pannerden (G). Check
 openingstijden museum.

Foto S. van Lochem


Tip: Virtuele tour luchtwachttoren Warfhuizen

Benieuwd hoe de luchtwachttoren in Warfhuizen er van binnen uit ziet? Bekijk de toren vanuit de luie stoel thuis via de 360° virtuele tour die Het Groninger Landschap liet maken.

Foto maketv.com
 

Luchtwachttoren Schoonebeek

Locatie: Portlandweg nabij 1, Schoonebeek (Dr).

Openstelling regelmatig op zaterdagen van 10:00-16:00 uur. Check data en tijden hier. Adres: Portlandweg nabij nr. 1, Schoonebeek. 

Foto H. van Lochem

Luchtwachttoren Warfhuizen

Locatie: Baron van Asbeckweg nabij 2, 9963 PC Warfhuizen (Gr).

Te bezoeken van april t/m september elke 3e zondag van de maand van 14 tot 16 uur. Volgende openstelling: april 2023.

Check data en tijden hier op de website van Het Groninger Landschap

 Foto S. van Lochem

Incidenteel opengesteld


Luchtwachttoren Scheveningen

Provincie: Zuid-Holland. Vaak open op Open Monumentendag in september.

Foto S. van Lochem


Luchtwachttoren Strijensas

Provincie: Zuid-Holland. Meestal open op Open Monumentendag in september.

Foto S. van Lochem


Luchtwachttoren Maashees

Provincie: Noord-Brabant. Meestal open op Open Monumentendag in september.

Foto M. van Dorst tijdens Open Monumentendag 2020


Luchtwachttoren Eede

Provincie: Zeeland. Meestal open tijdens de Wilhelminatocht in maart en tijdens de Vlasdag in juni en soms op Open Monumentendag in september. 

Foto R. de Croock



Disclaimer

De meeste torens en posten zijn zichtbaar vanaf de openbare weg, sommige niet. Respecteer a.u.b. andermans terrein en eigendom.